A maxistrada do Xulgado do Mercantil número 2 de Pontevedra condena a tres aseguradoras a pagarlle un total de 5.174.012 euros á armadora Pesquerías Nores Marín con motivo do naufraxio do buque pesqueiro Villa de Pitanxo, propiedade da demandante, sucedido o 15 de febreiro de 2022 cando se atopaba faenando no caladoiro de NAFO, o que provocou o falecemento de 21 dos 24 tripulantes. Desta forma, a xuíza acolle a demanda da armadora e imponlle a Mapfre España Compañía de Seguros e Reaseguros o pago de 3.104.408 euros; á Sociedade de Seguros Mutuos Marítimos de Vigo, de 1.034.802 euros; e á Mutua de Seguros de Armadores de Buques de Pesca en España, de 1.034.802 euros. 

Na sentenza, a titular do Xulgado do Mercantil número 2 de Pontevedra destaca que “non vén ser feito discutido no presente preito nin o aseguramento nin a vixencia das pólizas de seguros incluídas nos autos”, á vez que sinala que “os termos contractuais pactados son totalmente claros, en canto a incluír dentro da cobertura de riscos a perda total do buque por naufraxio”. 

A maxistrada salienta na resolución que consta acreditado que o pesqueiro “pasara satisfactoriamente todas as inspeccións regulamentarias esixidas pola normativa de aplicación e tiña todos os documentos e certificados oficiais en materia de navegabilidade e seguridade en regra”. Desta forma, conclúe que o Villa de Pitanxo “tiña os certificados técnicos renovados despois de pasar diversas inspeccións, tanto por parte dos técnicos da inspección marítima como dos técnicos da sociedade de clasificación”. Ademais, explica que o despacho e o certificado de navegabilidade ou de conformidade son “os documentos a través dos cales a autoridade pública competente garante que se cumpren os requisitos para que o buque resulte navegable” e que “non se apuntou incumprimento algún”.    

“Así pois, as afirmacións da aseguradora Mapfre relativas a que o buque non cumpría coa normativa de aplicación, nin con todas as inspeccións que dita normativa require, resulta mera alegación orfa de sustento probatorio en canto ao feito que poida significar unha exclusión de cobertura”, sinala a xuíza, quen tamén asegura que  “non se colixe neglixencia algunha imputable ao armador polos contaxios -de COVID-19- sobrevindos a bordo do buque, constando respecto diso a xestión desenvolvida polo capitán e as medidas a adoptar que se lle indicaron”.  

En canto á afirmación das demandadas relativa a que os armadores coñecían, ou deberían coñecer, que o barco ía sobrecargado cun combustible extra en departamentos non declarados ás autoridades correspondentes, a xuíza comparte a argumentación dos peritos da armadora demandante, os cales coinciden “no feito de que a posibilidade de que se usasen os compartimentos laterais de popa ou pique de proa como tanques de combustible é inverosímil, á vista das múltiples inspeccións realizadas polos inspectores de Capitanía Marítima e por Bureau Veritas poucos días antes da saída do Villa de Pitanxo na súa última singradura”. 

No fallo tamén rexeita outro motivo de oposición esgrimido polas aseguradoras, as cales sostiveron que o buque partiu do porto cunha escora permanente a babor de tres ou catro graos, contributiva a que se producise o afundimento. “Á vista da actividade probatoria desenvolvida, o certo é que non pode darse por acreditado o feito afirmado, nin moito menos que dita circunstancia fose coadxuvante do afundimento”, destaca. 

A maxistrada indica, respecto á alegación de que o barco “deveu innavegable por razón da navegación do buque en zona non autorizada por formación de xeo”, sinala que, incluso aceptando esa hipótese, “non se acredita pola parte demandada -Mapfre- que dita circunstancia caia fóra da cobertura da póliza e que lexitime a súa oposición ao pago indemnizador”. 

“Se a afectación ao ángulo de inundación pola tolva de desperdicios do Villa de Pitanxo resultou causa ou non do naufraxio, ou calquera outra diferente apuntada no xuízo, é cuestión que resulta allea á esta controversia civil”, subliña a xuíza na sentenza, na que manifesta que as codemandadas non achegaron “elementos de proba que permitan identificar unha causa excluínte de cobertura”. 

Por iso, conclúe que non quedou acreditada “a concorrencia de feito algún que poida xustificar unha exclusión legal ou contractual para quedar exoneradas da obriga de indemnizar”. Pola contra, lembra que, para gozar da presunción de cobertura avalada polo principio de universalidade do risco do artigo 417 da Lei de Navegación Marítima, “ao asegurado bástalle con demostrar que se produciu o dano -a perda total do buque por naufraxio- con ocasión da navegación marítima, sen ter que demostrar a causa exacta, como acontece no presente caso”. A sentenza non é firme, pois cabe presentar recurso ante a Audiencia Provincial de Pontevedra.