Historia do TSX Rexión de Murcia

O Tribunal Superior de Xustiza da Comunidade de Rexión de Murcia ten o seu antecedente inmediato nas antigas Audiencias Territoriais nacidas coa Constitución de 1812, o texto legal que é a pedra angular da arquitectura xurídica española. A Carta Magna xurdida das Cortes de Cádiz outorgou ás Audiencias Territoriais a competencia das causas civís e penais no territorio baixo a súa influencia.

Por vez primeira, establecíanse as bases para que os xuíces exercesen con independencia. Os xuíces tiñan a función exclusiva de xulgar e facer cumprir o xulgado e impedíase ás Cortes ou ao Rei o exercicio de funcións xurisdicionais, así como a potestade de arquivar causas pendentes ou abrir xuízos fenecidos.

Houbo que esperar ata 1835 para que visen a luz as Ordenanzas das Audiencias. Foron uns documentos esenciais que dividiron as Audiencias en tres Salas distintas con diferentes competencias xurisdicionais: dous Salas do Civil e unha Sala do Penal.

Esta organización xudicial foi respectada pola Lei Orgánica do Poder Xudicial de 1870 e, en esencia, consérvase aínda, coa salvidade das xurisdicións que foron incorporándose polo transcurso do tempo e a evolución da sociedade.

Os Tribunais Superiores de Xustiza, coa súa conformación e demarcación territorial actual, xorden da planta creada no artigo 26 da Lei Orgánica do Poder Xudicial de 1985. Constituíronse o 23 de maio de 1989. Atrás quedaron as antigas Audiencias Territoriais, dándose así paso a un modelo xudicial que comprendía o mapa autonómico e adaptado ás esixencias da Constitución de 1978. O Tribunal Superior de Xustiza toma o nome da comunidade autónoma.

Na cidade de Murcia e no Palacio do Almudí, a vintetrés de Maio de mil novecentos oitenta e nove, dátase a Acta de Constitución do Tribunal Superior de Xustiza de Murcia (enlaza coa acta orixinal de constitución) Coa súa constitución cambia o organigrama xudicial anterior, sobre a base das esixencias da Constitución e dos Estatutos de Autonomía. Desaparece así a demarcación xudicial da Audiencia Territorial de Albacete, que agrupaba as Audiencias Provinciais de Albacete, Ciudad Real, Cuenca e Murcia.

Situado no Plano de San Francisco, o Palacio Almudí albergou ao longo da súa historia, diversas funcións e sufriu por tanto tamén constantes remodelacións; dende a súa función orixinal como pósito ou almudí, pasou por sede da Audiencia do criminal, Xulgados municipais e, finalmente, Audiencia Provincial.

No ano 1882, co proxecto de organización de novas Audiencias do criminal, retornouse á idea inicial de adaptar o Almudí como sede xudicial, proxecto que fraguou polo que foi remodelado e inaugurado o día 2 de xaneiro de 1883. A necesidade de reunir todas as dependencias xudiciais nun mesmo edificio foi o que marcou as seguintes reformas, aínda que foi a instalación da Audiencia Provincial o que propiciou as obras de maior envergadura. Así, no primeiro terzo do século XX, desaloxado o palacio, procedeuse a unha reforma completa. Esta obra foi encargada ao arquitecto Pedro Cerdán Fuentes, que a concluirá en 1946.

Pero a finais do século XX, todas as dependencias xudiciais son trasladadas ao novo Palacio de Xustiza, sito en Ronda de Garay da capital murciana, cuxo proxecto foi redactado polo arquitecto Germán Álvarez de Sotomayor. Este edificio de cinco plantas, inaugurado en 1975, foi concibido para albergar os xulgados da cidade e é sede actual do Tribunal Superior de Xustiza.

Dende a súa constitución, o Tribunal Superior de Xustiza contou con tres presidentes: Francisco Martínez Muñoz, Julián Pérez-Templado Jordán e Juan Martínez Moya.