O Tribunal Superior de Xustiza de Estremadura, con sede en Cáceres, entrou en funcionamento en 23 de maio de 1989, data sinalada por Acordo do Pleno do Consello Xeral do Poder Xudicial  para a súa constitución e en cumprimento do que viña establecido na Lei de Demarcación e de Planta Xudicial.
Ese día tomaron posesión todos os seus membros e iniciouse a competencia atribuída ás Salas do Civil e Penal, Contencioso-Administrativo e Social. Culminábase a organización xudicial no noso ámbito territorial.

Como antecedente máis inmediato ao inicio do mesmo, tamén con sede en Cáceres, existía a Audiencia Territorial.

Para coñecemento da importancia e transcendencia que tivo a Xustiza na nosa Comunidade, cómpre remontarse á historia e nada mellor que deixar narrar os feitos aos que a viviron.

Creada “A Audiencia Real con sede en Cáceres” por Pragmática Sanción de maio de 1790, a detallada descrición da cerimonia de Apertura, que obra en documento no Arquivo Histórico, danos unha idea da repercusión social que tivo no seu momento.
Transcribimos a continuación algúns célebres parágrafos “Da Nota da Dilixencia de Apertura da Real Audiencia de Estremadura” de José Francisco de la Peña:

«A vinte e sete de abril de mil setecentos noventa e un fíxose a función de abertura da Rl. Audiencia de Estremadura nesta vila de Cáceres, na cal se observou o Cerimonial aprobado por S. M. (que Deus garde) na súa Rl. Cédula de vinte de febreiro do presente ano, que pola súa orde, substancialmente é como aquí se expresa, a saber: »Os señores D. Arias Antonio Mon y Velarde, D. Juan Josef de Alfranca y Castelote, D. Franco Xavier de Contreras, D. Juan Antonio de Ynguanzo, o primeiro Rexente, e os outros tres oidores, D. Melchor Vasadre, D. Joseph Antonio Palacio, D. Agustín Cubeles y Roda, D. Pedro Bernardo de Sancho Yerto, Alcaldes do Crime, e o Conde da Concepción, fiscal do Civil e Criminal24, congregáronse no Convento de San Francisco extramuros desta vila á hora das dez e media da mañá (en que se suspendeu a choiva) ao que concorreron cada cal en particular…

»No devandito Convento adornouse con tapices e cadeiras decentes unha Sala ampla en cuxo rocho se colocaron o Rexente e Ministros, e á hora sinalada, precedido recado por medio dos escribáns do Concello, entrou este na mesma Sala, recibido polo Secretario de Acordo co acompañamento dos Cabaleiros desta vila, que foran convidados expresamente para esta función, traendo estes e os Individuos do Concello vestidos de gala e precedido o acatamento ao Tribunal, que para ese acto se puxo en pé, tomaron os asentos por un corto espazo, mentres se dispuña polos subalternos o necesario para a boa orde das carrozas, coches e persoas da comitiva, na forma que se expresará. E tendo baixado á Porta da Portería do mesmo convento acompañados do Reverendísimo Padre Provincial, que á sazón se atopa nel, Padre Gardián e Comunidade, foron tomando os seus coches os Cabaleiros, Concello e demais señores do Tribunal, en cuxos termos e a moi curto paso se tomou a dirección para esta Vila, polo sitio que din do Camiño LLano á Parroquia de San Juan, Calle de Pintores, Praza, Calle de Zapatería Baja ata chegar á Casas da Audiencia, téndose executado con toda solemnidade, pausa e circunspección, manifestando os veciños desta Vila un xúbilo singular que en parte demostraron polo medio de ter posto decentes colgaduras nas ventás e balcóns da Carreira.

A continuación o autor describe detalladamente a orde que debía seguir o séquito, a chegada á sede da Real Audiencia e o lugar que ocupa cada personaxe. E continúa:
»Téndose entrado na dita Sala Civil e de Acordo, ocuparon os Señores Rexente e Ministros os seus respectivos asentos, que así mesmo, ocuparon os seus os Avogados, Relatores, Escribáns de Acordo e Cámara, e os Procuradores, a cuxa presenza, e a de diversos Cabaleiros e demais persoas eclesiásticas e seculares que tivesen cabida na Sala, de varanda afora, de orde do señor Rexente, por min o Secretario de Acordo, leuse en voz intelixible a Rl. Pragmática Sanción, que con forza de lei, se serviu librar o noso Católico Augusto Monarca Reinante (que Deus garde) a trinta de maio de mil setecentos noventa pola cal se dignou establecer esta Rl. Audiencia e é a que impresa se unirá a este Expediente, a continuación desta dilixencia; e seguidamente, o Señor Rexente, dixo unha Oración inauguratoria, segundo o requiría a función do día.

»Despois do cal e en acto continuado, tratáronse algúns puntos pertencentes ao bo réxime e goberno desta Rl. Audiencia, concluíndose todo isto ás dúas da tarde.
»Para non privar ás Damas da vila, Cabaleiros e forasteiros da satisfacción de ver, e presenciar a instalación do Tribunal, dispúxose houbese algúns asentos en alto, na peza que polo pronto está destinada para Secretaria de Acordo, dende onde gozaron da función por estar fronte á Sala do Tribunal.

»A noite deste mesmo día, o Señor Rexente, tivo na súa casa convidados aos Señores Ministros, Togados, aos Individuos do Concello, Cabaleiros, as súas Mulleres e Familias, ao Vicario eclesiástico, Curas Párrocos desta vila, Prelados das súas Comunidades, Regulares e outras persoas de distinción aos que se serviu cun abundante refresco, e retirados que foron os curas e Prelados Regulares, houbo a diversión dunha seria gala coa música da Catedral de Plasencia que franqueou aquel Ilte. Cabildo á insinuación que para iso lle fixo o Señor Rexente, e para que conste e disto haxa noticia no sucesivo, o poño por nota, segundo está mandado, de que certifico»

Dende o inicio da Real Audiencia (1791), denominada   Audiencia Territorial dende 1834, ata a constitución de Tribunal Superior de Xustiza de Estremadura, en 1989, transcorreran case dous séculos. En 1991 conmemorouse o Bicentenario.